"Nacja" Terry Pratchett

Gdybyśmy w grze w skojarzenia, po udanym połączeniu "mleko - krowa" krzyknęli: "Pratchett", chór głosów odpowiedziałby: "Świat Dysku". Jedynie jeden, góra dwa, cienkie głosiki bąknęłyby o Nomach, bądź Johnnym, a gdyby w tłumie znalazł się zapalony kociarz, to o "Kocie w stanie czystym". Nie oszukujmy się jednak, PTerry, to twórca specyficznego uniwersum i autor jednego z dłuższych cyklów fantasy - Świata Dysku właśnie. Ze zdziwieniem zatem zanotowałem wydanie "Nacji", książki, która z Rincewindem i resztą ekipy nie ma zupełnie nic wspólnego.
Wydawać by się mogło, że to wszystko już było. Światy równoległe opisywano w dziesiątkach książek, spotkanie przedstawicieli dwóch kultur, technicznej i prymitywnej, też (choćby Tarzan i Jane), książek zaś o dorastaniu nie sposób zliczyć. A jednak jest w "Nacji" coś, co sprawia, że z przyjemnością przewraca się jej kolejne karty. Bo Pratchett proszę Państwa, napisał świetną, odrobinę nostalgiczną, powieść o życiu, którą doprawił odrobiną filozofii i szczyptą swego, przez niektórych nielubianego, a przez innych uwielbianego, humoru.
Jednocześnie czytałem "Nację" z nieodpartym uczuciem, że na jej powstanie duży wpływ miała choroba autora. Kataklizm, który dotyka "Nację", odebrałem jako symbol informacji o Alzheimerze, która z pewnością wstrząsnęła światem pisarza i zakończyła pewien rozdział jego życia. Filozoficzne rozprawy o tym, dlaczego wszystko wokół nas się dzieje i okrzyk Mau "Nie dzieje się!" jako znak negacji dotykających nas nieszczęść, jak również dysputy o istnieniu bądź nie Boga/ów, również odnoszę do tej sytuacji. Całe szczęście koniec świata, okazuje się tak naprawdę jego początkiem, w nowej, lepszej formie. Miejmy nadzieję, że przykład ze stworzonego przez siebie świata weźmie pan Pratchett i pozwoli nam, czytelnikom, posmakować wspomnianej wyżej formy w kolejnych swych powieściach.