"Bagaż nie z tej ziemi" Robert L. Stevenson, Lloyd Osbourne

Gdyby ktoś przed powtórną lekturą “Bagażu nie z tej ziemi” duetu Stevenson - Osbourne, zapytał mnie: “O czym to?”, bez wahania, przywołując na pomoc coraz bardziej szwankującą pamięć, odparłbym niegrzecznie pytaniem na pytanie: “Widziałeś “Ciało” Saromonowicza?”. Bo też i takie jest moje wspomnienie z tego czytania sprzed lat, czyli że jest trup, którego nikt nie chce i którego wszyscy chcą się, wymyślając najbardziej nieprawdopodobne sposoby, pozbyć. Ale jak się okazuje, trup, choć rzeczywiście jest i heca z nim nie lada, to tylko pretekst, by pokazać, jak też sobie Londyńczycy pod koniec XIX wieku w życiu poczynali. Urocza to ramotka. Już jej pierwsze dwa zdania wprawiły mnie w dobry humor, jednocześnie wybijając zęby jadowe i sprawiając, że nie mogę o niej napisać inaczej niż w superlatywach. No, bo jakże mógłbym, skoro autor zaczyna swe dzieło tak:

“Co może wiedzieć o trudach pisarza, o niebezpieczeństwach, które na niego czyhają, miłośnik powieści rozparty w fotelu i z uśmiechem na ustach przerzucający stronice książki! Jakże niewiele myśli on wtedy o długich godzinach ciężkiej pracy, o poradach zasięganych u wybitnych specjalistów, o żmudnej korespondencji z uczonymi — jednym słowem o tym olbrzymim rusztowaniu, które trzeba wpierw wznieść, a potem rozebrać, tylko po to, by jemu, czytelnikowi, szybko minęła godzinka w pociągu. (...)”. Zostałem zatem rozbrojony, przyznałem pisarzowi rację i ze spuszczoną głową ruszyłem doceniać jego trud.

Powieść autora “Wyspy skarbów”, napisana do spółki z pasierbem, nie jest może arcydziełem, ale kawałkiem soczystej, nasyconej humorem, literatury popularnej, więc czytało mi się ją świetnie i z ciągle wyszczerzoną paszczą. Bo jak tu się nie uśmiechnąć przy tej komedii omyłek, która ze strony na stronę staje się coraz bardziej absurdalna. Zaczynając od tontiny, pewnej formy zakładu, w której kasę zgromadzoną w puli zbiera ostatni żyjący, i która wszystkiemu daje początek, a skończywszy na fantastycznie flegmatycznej końcówce. A te postaci. Wuj - omnibus, który najtęższego słuchacza potrafi zanudzić swoimi wielowątkowymi i, równie jak przemówienia Castro, rozwlekłymi, tyradami na każdy temat. Bratanek Morris, kompletny nieudacznik jeśli chodzi o interesy, ciągle marzący o zgarnięciu tontinowego majątku. Kuzyn Morrisa, Michał, adwokat, a przy tym totalny szaławiła ze skłonnością do napojów wyskokowych. I cała feeria postaci co prawda pobocznych, ale równie jak pierwszoplanowe, kolorowych.

Nie chcę się rozpisywać o fabule, by nie psuć zabawy, dodam zatem tylko, że oprócz uciechy, daje też książka obraz Anglii i Anglików z middle class sprzed, circa, stulecia. Obraz zabawny, a dla współczesnego czytelnika również nieco fantastyczny, no bo jakże to, przeżyć rok za, powiedzmy, 100 funtów. Polecam na dobry humor. Ja miałem przedni i dzieliłem się nim z Kitkiem, serwując jej na głos takie rodzyneczki jak ta:

"W domu nie było chleba. Panna Hazeltine bowiem (jak wszystkie kobiety, gdy są same) żywiła się wyłącznie ciastkami."